راه های ایجاد انگیزه در کارمندان
در کشور ما بسیاری از مدیران به دلیل شرایط کار در جامعه بر این عقیده هستند که نیازی به استفاده از روش های انگیزشی ندارند به این دلیل که اگر افراد نتوانند در خارج از سازمان کاری پیدا کنند میتوان به هرشکلی با آنها رفتار و برخورد کنند و شخص سعی می کند شغل خود را حفظ کند پس چرا وقت و هزینه خود را صرف کارمندان کنیم و ایجادانگیزه معنایی ندارد.
در نگاه اول شاید این موضوع درست به نظر بیاید و در بسیاری از سازمان ها نتیجه داده است ولی با کمی تامل می توان فهمید اگرچه کارمندان شرایط سخت و نابرابر را تحمل می کنند و وظایف خود را انجام می دهند اما این تحمل قطعا عواقب زیادی با خود دارد که در زیر به بررسی بعضی از آنها میپردازیم:
- کاهش کیفیت خدمات
- ابراز مکرر نارضایتی خود از وضعیت موجود
- عدم تمایل به نوآوری و خلاقیت در حوزه کاری خود
- بیتفاوت شدن نسبت به مشکلات موجود در فضای کار
- استفاده از هر فرصتی برای فرار از کار
- عدم مسئولیتپذیری و شانه خالی کردن از وظایف
- استفاده کردن از اضافه کاری بی دلیل و افزایش ساعات کاری به بدون بهرهوری
عوامل بروز بیانگیزگی در کارکنان سازمان
بیتوجهی مدیر به مسائل و مشکلات سازمان
بیتوجهی مدیر ارشد به مسائل و رخدادهای سازمان دلایل مختلفی دارد مانند:
بیتجربه بودن مافوق
عدم دانش کافی به مسائل سازمان
بیتفاوتی مدیر به مسائل سازمان
نبود معیار و شاخصهای ارزشیابی
و غیره.
عدم شایسته سالاری
افراد مختلف تیپ های شخصیتی مختلفی دارند که این تفاوت در شخصیت، روی بهره وری آنها نیز در سازمان تاثیر میگذارد. انتخاب نشدن افراد شایسته، موجب بروز نارضایتی و بیتفاوتی میشود شایسته سالاری در سازمان های بیمار جایگاهی ندارد، اساسا” در چنین سازمان هایی ترفیعات بر اساس شایستگی افراد انجام نمیشود و معیار شایسته بودن براساس حرف شنوی بدون چون و چرا و تعداد بله گفتنها است.
برخورد گزینشی با کارکنان
افراد بسیاری وجود دارند که دارای دانش و تخصص بالایی هستند ولی به خاطر رفتار و برخورد گزینشی و انتخابی در جایگاه پایینی قرار می گیرند و برعکس.
عدم وجود نظارت
نظارت از مواردی است که باعث میشود کارمندان احساس کنند مورد توجه هستند و کارشان ارزشمند است.
عدم توازن میان درآمد و هزینههای زندگی
عمدهترین عامل در انگیزش منابع انسانی متوازن نبودن درآمد و هزینه زندگی است
که مهمترین عامل در کاهش بهرهوری منابع انسانی است، پایین بودن حقوق و دستمزدها در مقایسه با هزینههای زندگی در سالهای اخیر موجب کمکاری و بعضی از مواقع یافتن شغلهای دوم و حتی سوم شده است که باعث خستهتر شدن نیروی کار، بیانگیزگی، کاهش بازدهی، مشکلات روحی و روانی در خانواده شده است و در نتیجه بر روی بهرهوری نیروی کار تاثیرات منفی دارد.
راهکارهای از بین بردن بیانگیزگی در کارمندان
-
برابری در نظام پرداخت حقوق و مزایا بر اساس توانایی و تخصص افراد
-
استفاده از پاداش بر اساس شاخصهای استاندارد
-
افزایش آزادی عمل کارمندان در حوزه کاری که تخصص دارند
-
فراهم کردن زمینههای بروز خلاقیت و نوآوری کارمندان
-
زیبایی محل کار
-
افزایش دانش کارمندان
-
شایسته سالاری
-
شرکت کردن کارمندان در اتخاذ تصمیمات بزرگ
-
ریسکپذیری( ایجاد زمینه افزایش قدرت ریسک پذیری و تصمیمگیری در کارمندان)
نکات مهم در ایجاد انگیزه در کارمندان
- افراد از نظر انگیزشی با یکدیگر تفاوت های بسیاری داردند مثلا سطح انگیزشی یک کارگر با یک کارمند فرق میکند.و همچنین برنامه هایی برای انگیزش در یک مدیر میانی با یک مدیر ارشد متفاوت است . همچنین کارمندی که در اثر کار در یک بخش سازمان دچار افسردگی می شود، ممکن است که در قسمت دیگر بازدهی و بهره وری بالایی داشته باشد کارشناسان معتقد هستند علت این موضوع ممکن است به شخص یا کارمند بستگی نداشته باشد، بلکه به محیط، موقعیت یا وضعیت کار بستگی دارد.
- سطح یا مقدار انگیزش یک نفر در زمان های متفاوت است.
- ممکن است که فرد تلاش زیادی در سازمان انجام دهد ولی این کوشش ها در راستای اهداف سازمان نباشد و در مخالفت با منافع سازمان صورت گیرد.
با توجه به مسائل گفته شده در بالا جای هیچ گونه تردیدی باقی نمی ماند که کارمندان سازمان از نظر سطح، زمینه ها و عوامل بروز انگیزش و همچنین زمان و مکان افزایش آن بایکدیگر متفاوت هستند. بنابراین سازمانها برای ایجاد و افزایش انگیزش کارکنان خود به برنامه و ابزارهای گوناگون و متفاوتی نیاز دارند
اهمیت انگیزش در سازمان ها
اهمیت انگیزش در کارمندان در سازمان ها را به طور کلی میتوان به موارد زیر دسته بندی کرد:
توانمند سازی سازمان ها
توانمندسازی عبارت است از آزاد كردن نيروهای درونی افراد برای كسب دستاوردهای شگفت انگيز يك راهبرد توسعه و شكوفايی سازمانی است. تجربه ثابت کرده است اگر سازمانی بخواهد در اقتصاد و امور كاري خود پيشتاز باشد و در عرصه رقابت پیشتاز باشد بايد از نيروي انسانی متخصص، خلاق و باانگيزه بالا برخوردار باشد. به هیمن دلیل انگیزه بالا در کارمندان نقش بسیار مهمی در توانمند سازی آنها دارد.
رضایت ماندگاری کارمندان
در بحث رضایت و ماندگاری، تکيه بر انگيزش کارمندان مهمتر از عوامل دیگراست. ماندگاری نتيجه ی نگهداری نيروی انسانی است و انگيزش و توانمندسازی نيروها خود به خود به ماندگاری نيروی انساني منجر می شود.
با توجه به این موضوع که شرکت ها تمایل به جذب نیروهای متخصص و نگه داری آنها دارند در اهمیت انگیزش باید اشاره کرد که تأثير عوامل انگيزشی در ماندگاری موثر كارمندان با درجات تحصيلی بالاتر بيشتر است.
خلاقیت
مدیران می توانند هر سه مولفه خلاقیت یعنی تخصص، مهارت های تفکر خلاق و انگیزش را تحت تاثیر قرار دهند.اما واقعیت آن است که تاثیر گذاری بر دو مولفه اول یعنی تخصص و مهارت بسیار دشوارتر و وقت گیرتر است. انگیزش درونی را می توان حتی با تغییرات بسیار جزئی در محیط سازمان به طور قابل ملاحظه ای افزایش داد
كارمندانی كه بر فعاليت خود كنترل درونی داشته باشند، احساس می كنند كه از طريق توانايیها، مهارتها و كوششهای خود بر نتايج مربوط به كار خود موثرند، از اين رو احتمال خلاقيت و نوآوری در آنها افزايش می يابد، درحاليكه تصور كنترل خارجی بر آنها، احساس عدم نفوذ بر كار و نتيجه آن، عدم توانايی انجام فعاليتها و كاهش انگيزش آنان را سبب می شود.
جلب رضایت مشتریان
کارمندانی که انگیزه بالاتری دارند امور پسرده شده را بهتر انجام می دهند و در نتیجه سبب جلب رضايت مشتریان می شود.
تفاوت کارکنان با انگیزه بالا با کارمندان بیانگیزه چیست؟
یک مدیر حرفهای باید بتواند مقدار انگیزه کارمندان را تشخیص دهد و در صورت نیاز برای ایجاد انگیزه در کارمندان سازمان اقدام کند. فهمیدن این موضوع بسیار ساده است، زیرا میزان انگیزه درونی افراد با عملکرد آنها در سازمان ارتباط مستقیم دارد. در ادامه این مقاله به مهمترین نشانههای افراد با انگیزه و بدون انگیزه اشاره کردهایم.
نشانه های بی انگیزگی کارمندان
-
کاهش یافتن بهره وری
-
خسته شدن کارمندان
-
افزایش اشتباهات
-
افزایش سهل انگاری
-
کاهش کیفیت محصول و خدمات
نشانه های انگیزه بالا در کارمندان
-
تعهد داشتن به مسئولیت کارها و نتایج
-
کاهش شایعه پراکنی در سازمان
-
کاهش جابجایی و ترک کار کارمندان
-
وجود محیطی پویا و خلاقیت و قوه ابتکار در حل مسائل سازمان
-
وجود همکاری عالی بین افراد
-
عرضه بهترین خدمات توسط کارمندان
تشخیص اینکه یک کارمند انگیزه کافی دارد یا خیر، به تنهایی کافی نیست. وشماباید به عنوان مدیر سازمان بعد از فهمیدن این موضوع باید برنامهای بریزید تا باعث ایجاد انگیزه در کارمندان بی انگیزه و حفظ آن در افراد با انگیزه مجموعه شوید.
راهکارهای افزایش انگیزه در کارمندان
راهکارهایی که برای افزایش انگیزه در کارمندان به کار میروند در سازمانهای مختلف بسیار متفاوت هستند. این تفاوت ها به ایدههای مدیران و طرز فکر و ارزشهای اعضای سازمان برمیگردد.در زیر به معرفی بعضی از راهکارها میپردازیم
در کارمندان انگیزه ایجاد کنید و ترس را از آنها دور کنید
ترس یکی از موانع بزرگ در برابر ایجاد انگیزه در کارمندان است. پس یک مدیر باید سعی کند ترسها را از اعضای سازمان خود دور کند.
بعضی از ترسهای رایج کارمندان در موقعیتهای شغلی مختلف عبارتند از:
-
ترس از اینکه مورد پذیرش مدیران واقع نشوند
-
ترس از دست دادن شغل
-
ترس رقابت
-
ترس از شکست
-
ترس از جایگزین شدن و تقلیل رتبه
واگذاری مسئولیت بجای درخواست اطلاعات
به جای اینکه به کارمندان جزء به جزء درباره کارهایی که باید انجام دهند توضیح دهید، به آنها مسئولیت واگذار کنیدو به آنها اجازه دهید بخشی از وظایفشان را با خلاقیت و به سبک خودشان انجام دهند و مدام مجبور به اطاعت از شما نباشند.
همه خطاها را تنبیه نکنید
وجود یک سیستم پاداش و تنبیه حرفهای در سازمان میتواند به ایجاد انگیزه در کارمندان کمک کند.نگاهی به سیستم تنبیههای خود بیندازید. شاید آنها با کوچکترین اشتباهی مورد نکوهش قرار میگیرند و این موضوع باعث بیانگیزگی آنها شده است.
برای تنبیه کارمندان باید به چند نکته توجه داشته باشید:
-
مطمئن شوید که کارمند دقیقا میداند که باید چه کاری را انجام دهد.
-
اشتباهات کوچک یا اشتباهاتی که بعد از مدتها ایجاد میشوند را ببخشید.
-
اگر کارمندتان به دلیل وجود مشکلی خطا کرده است، نه تنها نباید او را تنبیه کنید، بلکه باید در حل مشکلش همراه او باشید.
توجه به رشد و پیشرفت کارمندان
باید توجه داشته باشید شما با انسانها کار میکنید، نه رباتها. و باید اقدامات مختلفی انجام دهید تا به کارمندان نشان دهید برایشان ارزش قائل هستید و فقط به چشم ماشین پولسازی به آنها نگاه نمیکنید.
محیط کاری مناسبی برای کارمندان فراهم کنید.
اینکه کار در محیطی فعال و پویا و در میان گروهی از افراد باانگیزه انجام شود، به ایجاد انگیزه در کارکنان کمک میکند. پس سعی کنید محیط کاری خود را به گونهای ایجاد کنید که کارمندان در آن احساس آرامش داشته باشند. برخی از ایدههایی که در این راستا میتوانید مورد استفاده قرار دهید را در ادامه بیان کردهایم.
اتاق استراحت درست کنید
- برای هر تیم فضای منحصر به فردی در نظر بگیرید. زیرا کنار هم بودن همه اعضای سازمان باعث ایجاد بینظمی در سازمان میشود.
- در نظر گرفتن دکوراسیون مناسب برای فضای کاری. رنگها و دکوراسیون محیط تاثیر بسیار زیادی در روحیه دارند و میتوانند باعث افزایش انگیزه در کارمندان مجموعه شما شوند.
مدیر باشید، نه رییس!!
یک مدیر کارمندان را هدایت میکند. باعث رشد آنها میشود و در واقع با یک تیم به هدف سازمان میرسد. اما یک رییس از کارمندان به عنوان ابزار استفاده میکند، به آنها اجازه پیشرفت نمیدهد و در نهایت به عنوان شخصی که سازمان را به اهدافش رسانده، معرفی میشود.
با کارمندان صادق باشید و کاری کنید که به شما اعتماد داشته باشند.
رابطهای که کارمندان با مدیران دارند، نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای کارمندان دارد.اگر بین شما و کارمندانتان فضایی صمیمانه همراه با اعتماد، احترام و صداقت وجود ندارد، ریشه مشکل بیانگیزگی کارمندان در همین قسمت است. برای ایجاد انگیزه در کارمندان و اعتمادسازی تنها کافی است با آنها صادق باشید و به وعدههایی که میدهید، عمل کنید.
زمان مشخصی را برای تفریح و استراحت در نظر بگیرید.
در هر محیط کاری سالمی که در آن افراد با انگیزه کار میکنند افراد بخشی از زمان حضورشان در محل کار را به گپ و گفت و برقراری ارتباط با سایر افراد میگذرانند. ایجاد چنین فضایی میتواند در ایجاد انگیزه در کارمندان تأثیر داشته باشد.
حرفهای مدیریت کنید
یک مدیر حرفهای کسی است که به راحتی میتواند به سوال چگونه انگیزه کارمندان را افزایش دهیم، پاسخ دهد.
سازمان شما بازتابی از شخصیت خودتان است و کارمندان از شما به عنوان مدیر الگوبرداری میکنند.
اگر شما فردی باانگیزه باشید که مسئولیتهای خود را به صورت دقیق انجام میدهید، میتوانید اطمینان داشته باشید که سازمانتان نیز به همین صورت خواهد بود.
اینجانب میلاد فلاح با ۹ سال سابقه مدیریت و موسس ۴ بیزینس فعال با چندین سال سابقه مشاوره حرفه ایی در زمینه سیستم سازی ، کوچینگ سازمانی ، آموزش منابع انسانی و استراتژی مدیریت و برند سازی می باشد
با توجه به داشتن تجربه عملیاتی میتواند چالش های مدیریتی شما را تسهیل کند.
برای مشاوره و همچنین دریافت اطلاعات بیشتر درمورد دوره های آموزشی با ما در تماس باشید.