آگاهی از تفاوت بین اخراج و تعدیل نیرو یکی از مهم ترین نکاتی است که به عنوان مدیر منابع انسانی باید نسبت به آن آگاه باشید تا حین بروز مشکل در سازمان بدانید که باید به سراغ اخراج یا تعدیل نیرو بروید. بنابراین توصیه می کنیم که اگر در جایگاه مدیر منابع انسانی هستید، حتما از تفاوت میان اخراج و تعدیل نیرو آگاه شوید تا هیچ اشتباهی در سازمان برای حذف نیروها پیش نیاید و هیچ گونه مسائل حقوقی اتفاق نیفتد.
گرچه هر دو روش یعنی هم اخراج و هم تعدیل نیرو با حذف کارمندان همراه است اما توجه نمایید که یکی به خاطر اشتباهات نیروها و دیگری به خاطر مشکلات داخلی سازمان صورت می گیرد به همین خاطر باید آگاه باشید که این دو روش چه تفاوت هایی با هم دارند و برای مشکل پیش آمده باید از کدام یک استفاده نمود. همچنین ناگفته نماند که شیوه استفاده از این روش ها متفاوت از دیگری است و طرز برخورداری از هر یک متفاوت است.
در ادامه این مقاله با تفاوت میان اخراج و تعدیل نیرو بهتر و بیشتر آشنا می شوید و سپس می توانید با آگاهی کافی بهترین روش را برای اقدام موردنظر انتخاب نمایید.
تعریف اخراج چیست؟
در همین ابتدا بهتر است که با تعریف دقیقی از اخراج کارمندان آشنا شوید تا بدانید که در چه مواقعی این اخراج صورت می گیرد و چه تعریفی از آن بیان شده است. توجه نمایید که اخراج کارمندان به معنای حذف آن ها از سازمان به خاطر اشتباهی است که به صورت عمدی و از روی قصد و نیت انجام شده است و منجر به آسیب رساندن به سازمان شده است.
فکر کنید که در یک سازمان یک نیرو وظیفه انجام کارهای حسابداری و امور مالی را بر عهده دارد اما یا کارها را به موقع انجام نمی دهد یا عمدا اقدام به اشتباه در محاسبات می کند، در چنین شرایطی، کارفرما می تواند اقدام به اخراج وی نماید و زمانی که برای این اخراج دلیل منطقی داشته باشد، هیچ گونه مشکلاتی را مشاهده نخواهد کرد.
تعریف تعدیل نیرو چیست؟
اما تعدیل نیرو تعریف جداگانه ای دارد و اصلا مربوط به عملکرد کارکنان نیست بلکه به خاطر مشکلات درون سازمان چنین مشکلی پیش می آید. در واقع تعدیل نیرو نیز با حذف نیرو از سازمان اتفاق می افتد با این تفاوت که نیروها اشتباهی مرتکب نشده اند اما به خاطر مشکلات درون سازمان راهی جز حذف آن ها نیست. گاها پیش آمده که افرادی تمایلی برای تعدیل نیرو ندارند اما چاره ای جزو این کار ندارند بنابراین به اجبار به سراغ این اقدام می روند.
فکر کنید که یک سازمان بنا به مشکلات مالی پیش آمده نیاز داشته باشد تا کوچک تر شود و فعالیت خود را با نیروهای کمتری ادامه دهد، در صورت چنین اتفاقاتی ممکن است برخی از نیروها از سازمان حذف شوند که برای این حذف باید به سراغ تعدیل نیرو بروید و به کارمندان خود دلیل این اتفاق را باید بگویید.
دلایل تعدیل نیرو
تعدیل نیرو بنا به دلایل مختلفی صورت می گیرد که در ادامه با چند مورد از مهم ترین قوانین آشنا می شوید تا بدانید که در چه شرایطی تعدیل نیرو اقدامی درست و منطقی تلقی می شود.
پیشتر به این نکته اشاره کردیم که تعدیل نیرو به خاطر شرایط اقتصادی بد نیز ممکن است اتفاق بیفتد و جزو دلایل رایجی است که کارفرماها مجبور می شوند به سراغ تعدیل نیروهای سازمان بروند.
از دیگر دلایل تعدیل نیرو این است که ممکن است برخی از تجهیزات و ماشین آلات صنعتی آسیب ببینند و نتوان اقداماتی جهت تعمیر آن انجام داد، در چنین شرایطی می توان به سراغ تعدیل نیرو و حذف آن ها رفت.
دلیل دیگر به خاطر پیشرفت تکنولوژی است که ممکن است شرایطی ایجاد شود که دیگر نیاز به نیروهای مختلف درون سازمان نباشد و بتوان بدون وجود تعداد بالایی از نیروها، اقدامات مورد نیاز را انجام داد.
معایب تعدیل نیرو
بنابراین تعدیل نیرو جزو اقداماتی است که گاها افراد مجبور هستند به سراغ آن بروند اما همین تعدیل نیرو مضراتی دارد که در این بخش با این موارد بهتر و بیشتر آشنا می شوید.
یکی از معایب و مشکلات رایج که پس از تعدیل نیرو اتفاق می افتد این است که روحیه کارمندان ضعیف تر می شود و احساس می کنند که هر لحظه ممکن است از کار خود تعدیل شوند.
از دیگر معایب تعدیل نیرو این است که کارمندان نسبت به محیط کاری خود و مدیر منابع انسانی بی اعتماد می شوند و دیگر خیلی زمان می برد تا اعتماد نیروها جلب شود.
البته ناگفته نماند که تعدیل نیرو برای سازمان نیز مضراتی دارد. توجه کنید که یک نیروی خوب و حرفه ای زمانی که تعدیل می شود ممکن است سازمان کمی در بخش مورد نظر ضعیف شود که همین ضعف به مرور زمان آسیب زا است.
تفاوت بین اخراج و تعدیل نیرو چیست؟
حالا که با معنا و مفهوم تعدیل نیرو و اخراج آشنا شده اید، بهتر است بدانید که چه تفاوت هایی میان اخراج و تعدیل نیرو وجود دارد که منجر به تمایز این دو روش شده است.
اولین تفاوت مربوط به شخص یا سازمان است یعنی زمانی که کارمند مرتکب خطایی می شود و عمدا اشتباهی می کند، اخراج می شود اما زمانی که مشکلاتی برای سازمان ایجاد می شود اعم از مشکلات مالی، سازمان مجبور می شود تا به سراغ تعدیل نیرو برود.
پیش از اخراج باید به کارکنان تذکراتی داده شود و اگر تغییری صورت نگرفت می توان به سراغ اخراج کارمندان رفت. اما توجه نمایید که عمل تعدیل نیرو کاملا آنی است و ممکن است که نیروها خیلی مطلع نباشند و این اتفاق به صورت ناگهانی پیش بیاید.
حین اخراج کارمندان ممکن است یک بخش با کمبود نیرو یا حتی بدون نیرو همراه باشد اما تعدیل نیرو ممکن است با کاهش نیروها همراه باشد اما فعالیت سازمان همچنان پابرجاست.
وظایف کارفرما حین تعدیل نیرو
پیش از تعدیل نیرو، کارفرما باید حتما با مشاوران مختلفی مشورت کند تا آگاه شود که آیا این تعدیل درست و منطقی است یا خیر ممکن است مشکلات بسیاری به وجود بیاید.
نکته دیگر این است که کارفرما باید کارمندان را آگاه کند و به آن ها ثابت نماید که این تعدیل نیرو به چه دلیلی صورت گرفته است تا این دلخوری به حداقل برسد. فراموش نکنید که تعدیل نیرو در ابتدا برای کارمند ناخوشایند است و زمان می برد که وی با چنین مشکلی کنار بیاید.
لازم به ذکر است که برای اعلام خبر تعدیل نیرو باید حتما یک محیط کاملا خصوصی را انتخاب نمایید و در زمانی درست و با صداقت کامل نیروی خود را در جریان این اتفاق باید بگذارید.
حتما با کارمند خود احساس همدلی و همدردی کنید و به او بگویید که در پیدا کردن شغل و سمت جدید همراه او هستید تا بتوانید در کوتاه ترین زمان ممکن در سازمانی دیگر مشغول به کار شود.
جمع بندی
پیشتر با تفاوت بین اخراج و تعدیل نیرو آشنا شدید و حالا می دانید که اخراج امری است که به خود کارمند و اشتباهات وی مربوط می شود اما تعدیل نیرو جزو اقداماتی است که کارمند هیچ تقصیری ندارد و وی خطایی انجام نداده است بلکه به خاطر مشکلات درون سازمان نیاز به تعدیل نیرو است.
بنابراین به عنوان مدیر یک شرکت یا مدیر منابع انسانی برای حذف نیروها باید با معنا و مفهوم دو کلمه اخراج و تعدیل نیرو بهتر و بیشتر آشنا باشید تا هیچ گونه مشکلی پیش نیاید.
